ბავშვის სიმაღლეში ზრდა ნებისმიერი მშობლის საზრუნავია. მართალია, სიმაღლეს დიდწილად გენეტიკა განაპირობებს, მაგრამ კიდევ უამრავი ფაქტორი არსებობს, რაც ზრდაზე ხელშემწყობად ან ხელისშემშლელად მოქმედებს.
სამედიცინო გამოცემა “ოჯახის მკურნალი” განმარტავს თითოეულ მათგანს.
გენეტიკური ფაქტორი
თურმე ჩვენს ორგანიზმში სიმაღლეში ზრდის პროცესს 120-ზე მეტი გენი აკონტროლებს. ამიტომაა, რომ მაღალ მშობლებს შვილებიც უფრო მაღლები ჰყავთ, ვიდრე დაბლებს. მაგრამ ამისათვის აუცილებელ პირობას სწორი კვება წარმოადგენს. მნიშვნელოვანია დედის ჯანმრთელობის მდგომარეობა ორსულობის დროს, ასევე – თავად ბავშვის ორგანიზმის ნივთიერებათა ცვლის პროცესების ინდივიდუალური თავისებურებანი.
ჰორმონალური
ზრდის პროცესში უდიდეს როლს ასრულებს ჰორმონული ბალანსი. ამიტომაც არის, რომ პაციენტებს, რომლებიც სიმაღლეში ჩამორჩენას უჩივიან, უმეტესად ენდოკრინოლოგის დახმარება სჭირდებათ. ძვლის ზრდას აკონტროლებს ეგრეთ წოდებული ზრდის ჰორმონი, რომელსაც თავის ტვინში მდებარე პატარა ჯირკვალი – ჰიპოფიზი წარმოქმნის. თვით ზრდის ჰორმონის გამომუშავებას კი თავის ტვინის სათანადო ცენტრები ასტიმულირებს. მაგრამ ზრდის ჰორმონი ორგანიზმის სიმაღლის ერთადერთი რეგულატორი არ არის.
ორგანიზმში გამოიყოფა მისი ანტაგონისტიც – ჰორმონი სომატოსტატინი. ადამიანის ნორმალური სიმაღლე სწორედ ამ ორი ჰორმონის ბალანსის საფუძველზე მიიღწევა. აღსანიშნავია, რომ ზრდის ჰორმონის გამომუშავება ხდება ძილში.
ფსიქოსოციალური ფაქტორი (სიყვარულის და მზრუნველობის დეფიციტის შემთხვევაში ფერხდება ზრდის ჰორმონის გამომუშავება და ბავშვის ზრდის ტემპი დაბალია). მაგალითად, ბავშვთა სახლებში, განსაკუთრებით სადაც 3 წლამდე ასაკის ბავშვები ცხოვრობენ, ბავშვების 20%-ში შეინიშნება ზრდის ტემპის შეფერხება).
დადგენილია, რომ ზრდის ჰორმონის გამოყოფას ასტიმულირებს ცილოვანი საკვები და თრგუნავს გლუკოზა. ამიტომ რაციონში შეიტანეთ ბუნებრივი ცილოვანი პროდუქტები.
კომენტარები: